Posts

KAWLTUCHAWI HLA SAWI FIAHNA

Image
KAWLTUCHAWI HLA SAWI FIAHNA Kawltu chu tuthlawh tihna a ni a. Kawltuchawi chu tuthlawh kenga hlo thlo thin te tihna a ni ber ang chu.  1. A hla changkhatnaah chuan an thenrual, lawmte nena hlo an thlawh dan a tarlang a.  An lo, an buh hmun chu ramngaw tha tak ang maiin buh chuan a ti hring mawi em em mai a. Chu hmunah chuan lawmte nen hlim takin hlo an thlo thin a. Rihmim thing rah sava vahui ten hlim taka an tlan ang maiin a inchan a. An hlo thlo tang ri te chu thiam takin an rum nghiai e tiin, an hmabak, an thlawh bak chu thlo zel turin tan an khawh zel a. A changin a sir lamah an han tawlha, hlo thlawh dana an chet vel dan te chu tarlang zelin. Nausen nu leh paten an lawm loh chung pawha hlim taka an nui hak hak mai te inchan zelin, hlo thlawh pah chuan a then an lo zai a. Hlim taka lawmte nena hlo an thlawh thin dan chu changkhatnaah hian min hrilh a ni.  2. A hla chang hnihnaah chuan lawmte nena an hlim thin dan. Tu dang an ngaih lohzia min tarlansak leh thung a.  Khua

INNER LINE FOREST RESERVE SQUARE MILES 509 HI KAN RAM CHHUNG VEK A NI - Mc Khawlhring

Image
INNER LINE FOREST RESERVE SQ.MILES 509 HI KAN RAM CHHUNG VEK A NI                  - Mc Khawlhring (Zofa i nih chuan chhiar chhuak la, i thinlungah vawng ang che.)          Khawchhak lamah Airawhdunglui (Irrawadi), Khawthlang lamah Satihkang Tlàng (chittagong), Chhim lamah Tuipui (Akyap), Hmar lamah Ngaihbàn tlàng (Halflong).  He'ng huam chhung hi kum 1750 hma lam khan keini Zofate bàk leilung piantirh ata eng hnam mahin kan ta/kan ram titu an awm hi khawi History-ah mah hriat leh hmuh tur a awm ngai lo. Kum 1750 hmalam zawng kha chuan Ramri hrul zelah khua an din a , kan chhehvela hnamdangho hian kan ramri hnaihah tak ngial pawh thawm an rawn nei ngam ngailo.       HMELMA :-  Kum 1750 vel atang khan British East India Company-a Saiman-pawl Kheddah-ho khan, British sawrkarin India Lalte beih nan Sai a hman tangkai em avangin an hotupa Smith-a hovin kan ram chhungah Sài an rawn pèl tan ta a. Thing leh Mau an rawn la tel ta bawk a ni.    He thil hi Lalropui Lal Sibuta, Mat leh

AW DÎ, A NÂ! -Mafaa Hauhnar

Image
AW DÎ, A NÂ! -Mafaa Hauhnar   An chanchin ziahnaa an kutchhuak, saipir khâp chen chen tlar thluai thluai thei, an sulhlu tu khaw kha hriat, ngaihven, chhiar, leh ngaihhlut hlawh tehchiam si lote hi ka ngai chuti lua lo a nih ka ring.   A tam lam (quantity) aia a ṭhat lam (quality) ngai pawimawh zawk ni suh ila chuan, Zoṭawnga a thawnthu tawi ziah 3 leh essay 5 chauh kan hmuh theih, chhim mi hrâng C. Ṭhuamluaia (1922 - 1959) hi Zofate zinga ka short story writer leh essayist duh leh ngaihsan ber a ni hauh lo vang le. He leia kum 37 chauh a châm chhungin, kum 15 vel awrh thu leh hla khawvelah a inhmang a. Chuta a kutchhuakte chu vawn ṭhat loh avangin engzah nge riral a, pilpâk zo tawh hriat a ni tawh lo. Tuna a kutchhuak kan hmuh theih chin chu: thawnthu puitling (novel) 1 (Engtin Awm Ta Zel Ang Maw), Thu tluang (essay) 5 (Zoram Nipui, Kan Nun Khuarei An Chang Tur Hi, Ṭawng Hmasawn Nan, Hmanlai Mizo Hla, Chawngtinlerhi Puan Thin Tlang), thawnthu tawi (short story) 3 (Leitlang Dingdi, Pu

Lalmuanpuia Punte Ti Ti - C.Lalnunchanga

Image
  LALMUANPUIA PUNTE TI TI  - C.Lalnunchanga   (He thu hi ZOlife chanchinbua chhuah tura kan tih, remchan loh vanga la chhuah loh a ni.) Zo hnahthlak inpumkhat nân khan kan bei nasa ve a. Kum 1992-a Zirlai pâwla ka inhman hma daih atangin MNF thalaiah organizer-in ka awm a, ‘92-ah Joint Secretary-ah min dah a. Chumi hnu chuan pawl tha ang reng deuh Mizo Youth Convention tih a awm a, chumi chu ka zawm ve a. Mi tanpuina ang chi thil kan ti thin a. Tar chawmna inahte meihawl an ai tur leh kutkawr lum te, lukhum lumte kan sem a. Fahrah chawmna inahte thilpek kan pe a. Veng tin YMA hnenah Krismas dawnah kan kal a, “Inah krismas thawhlawm leh thawmhnaw nei lo an awm em? Theih ang angin kan lo tanpui ang e,” kan ti a. A thenin min chhâng a, a thenin min chhâng lo va. Mizo Youth Convention khan hnam inpumkhatna hi a vei khawp mai a. A bik takin kha tih laia an thil vei chu scheduled tribe order 1950-a Mizo min ziah dân dik lo kha an vei ber a. “He min ziah dân hian Lusei chiah a hua

PALIANA 1871-1949 (Aizawl Lal) - Lawmtea Chuauhang

Image
PALIANA 1871-194 (Aizawl Lal) - Lawmtea Chuauhang   Thil hlui theihnghilh zel hi a țha lo va. British hun laia Aizawl Lal hmasa Paliana chanchin tlângpui i thlîr thuak ang u. Tukhuma fapa Paliana Hauhnâr hi Bengkhuaia vai rûn kum 1871 khan Aizawl kiang Tanhrilah a piang a. Vailen lai khan a u Turâwia leh a farnuten Phailênga pêm an rawt laiin, "Kei zawngin vai ka'n bêl ve ang e" a ti a. Tichuan Zosâpte hnên ațanga ziak leh chhiar thiamin, sawrkar țanpui thei a lo ni a, 1894 ațang khan sawrkarin Rahsi hna thawkah a ruai ve ta a ni. Kum 1907 tâwp ațangin sawrkar pisa hotu, Lusei Clerk-ah a kaisâng a. Kum 1911-ah chuan sawrkarin Aizawl lal anga a ruat,  Tlangnuam Lal Lalchhînga chu khawthlang Luangpâwl lamah sawrkar remtihin  a insuan ta si a. Lalchhînga aiah Paliana chu sawrkarin Aizawl khawpuia Mizo lal nihna an pe a, a hna ațanga a pension thlengin  sachhiah leh fathang eiin Lal nih leh Lusei Clerk nih a fâwm ta a ni.  Lusei pa tih takah Paliana hi pa zaidam l

Literature Sawifiahna - Ka Tungchaw

Image
PAPER –V THEORY OF LITERATURE UNIT -1   - Ka Tungchaw (Theory of Literature bu aṭanga MCQ atana lakchhuah a ni e)   LITERATURE SAWIFIAHNA   1.       Literature thumal ṭobul hi Latin ṭawng ‘littera’ (lehkhathawn tihna) tih aṭanga lo chhuak a ni a.   2.       Chuta ṭang chuan ‘literatus’ a lo pianga, chu chu ‘lehkha lama hriatna nei’ tihna a lo ni leh a.   3.       ‘Literatura’ a lo piang leh a, chu chu ‘hawrawp hmanga thuziak leh ṭawng dik zirna’ tih lam a rawn hawi ta a.   4.       French ṭawng thumal pakhat, thuziak awmze nei an sawina ṭawngkam tho ‘litterature’ tih nen hmer zawmin. Sap ṭawng thu mal thar ‘literature’ tih hi kum zabi 14 aṭang khan an lo hmang ṭan ta a ni.   5.       Awmze puitling neia an hman tak tak hun erawh kum zabi 19-na ah a ni.   6.       Literature hrilhfiahna pahnih a awm a. A hmasa zawk hian a huam zau hle a:   “Eng thu pawh ziaka dah awm reng reng, a ziak dan leh a chhung thu awm dan pawh thlei dang chuang lovin, en