Posts

KAWLTUCHAWI HLA SAWI FIAHNA

Image
KAWLTUCHAWI HLA SAWI FIAHNA Kawltu chu tuthlawh tihna a ni a. Kawltuchawi chu tuthlawh kenga hlo thlo thin te tihna a ni ber ang chu.  1. A hla changkhatnaah chuan an thenrual, lawmte nena hlo an thlawh dan a tarlang a.  An lo, an buh hmun chu ramngaw tha tak ang maiin buh chuan a ti hring mawi em em mai a. Chu hmunah chuan lawmte nen hlim takin hlo an thlo thin a. Rihmim thing rah sava vahui ten hlim taka an tlan ang maiin a inchan a. An hlo thlo tang ri te chu thiam takin an rum nghiai e tiin, an hmabak, an thlawh bak chu thlo zel turin tan an khawh zel a. A changin a sir lamah an han tawlha, hlo thlawh dana an chet vel dan te chu tarlang zelin. Nausen nu leh paten an lawm loh chung pawha hlim taka an nui hak hak mai te inchan zelin, hlo thlawh pah chuan a then an lo zai a. Hlim taka lawmte nena hlo an thlawh thin dan chu changkhatnaah hian min hrilh a ni.  2. A hla chang hnihnaah chuan lawmte nena an hlim thin dan. Tu dang an ngaih lohzia min tarlansak leh thung a.  Khua

Lalmuanpuia Punte Ti Ti - C.Lalnunchanga

Image
  LALMUANPUIA PUNTE TI TI  - C.Lalnunchanga   (He thu hi ZOlife chanchinbua chhuah tura kan tih, remchan loh vanga la chhuah loh a ni.) Zo hnahthlak inpumkhat nân khan kan bei nasa ve a. Kum 1992-a Zirlai pâwla ka inhman hma daih atangin MNF thalaiah organizer-in ka awm a, ‘92-ah Joint Secretary-ah min dah a. Chumi hnu chuan pawl tha ang reng deuh Mizo Youth Convention tih a awm a, chumi chu ka zawm ve a. Mi tanpuina ang chi thil kan ti thin a. Tar chawmna inahte meihawl an ai tur leh kutkawr lum te, lukhum lumte kan sem a. Fahrah chawmna inahte thilpek kan pe a. Veng tin YMA hnenah Krismas dawnah kan kal a, “Inah krismas thawhlawm leh thawmhnaw nei lo an awm em? Theih ang angin kan lo tanpui ang e,” kan ti a. A thenin min chhâng a, a thenin min chhâng lo va. Mizo Youth Convention khan hnam inpumkhatna hi a vei khawp mai a. A bik takin kha tih laia an thil vei chu scheduled tribe order 1950-a Mizo min ziah dân dik lo kha an vei ber a. “He min ziah dân hian Lusei chiah a hua

PALIANA 1871-1949 (Aizawl Lal) - Lawmtea Chuauhang

Image
PALIANA 1871-194 (Aizawl Lal) - Lawmtea Chuauhang   Thil hlui theihnghilh zel hi a țha lo va. British hun laia Aizawl Lal hmasa Paliana chanchin tlângpui i thlîr thuak ang u. Tukhuma fapa Paliana Hauhnâr hi Bengkhuaia vai rûn kum 1871 khan Aizawl kiang Tanhrilah a piang a. Vailen lai khan a u Turâwia leh a farnuten Phailênga pêm an rawt laiin, "Kei zawngin vai ka'n bêl ve ang e" a ti a. Tichuan Zosâpte hnên ațanga ziak leh chhiar thiamin, sawrkar țanpui thei a lo ni a, 1894 ațang khan sawrkarin Rahsi hna thawkah a ruai ve ta a ni. Kum 1907 tâwp ațangin sawrkar pisa hotu, Lusei Clerk-ah a kaisâng a. Kum 1911-ah chuan sawrkarin Aizawl lal anga a ruat,  Tlangnuam Lal Lalchhînga chu khawthlang Luangpâwl lamah sawrkar remtihin  a insuan ta si a. Lalchhînga aiah Paliana chu sawrkarin Aizawl khawpuia Mizo lal nihna an pe a, a hna ațanga a pension thlengin  sachhiah leh fathang eiin Lal nih leh Lusei Clerk nih a fâwm ta a ni.  Lusei pa tih takah Paliana hi pa zaidam l

Literature Sawifiahna - Ka Tungchaw

Image
PAPER –V THEORY OF LITERATURE UNIT -1   - Ka Tungchaw (Theory of Literature bu aṭanga MCQ atana lakchhuah a ni e)   LITERATURE SAWIFIAHNA   1.       Literature thumal ṭobul hi Latin ṭawng ‘littera’ (lehkhathawn tihna) tih aṭanga lo chhuak a ni a.   2.       Chuta ṭang chuan ‘literatus’ a lo pianga, chu chu ‘lehkha lama hriatna nei’ tihna a lo ni leh a.   3.       ‘Literatura’ a lo piang leh a, chu chu ‘hawrawp hmanga thuziak leh ṭawng dik zirna’ tih lam a rawn hawi ta a.   4.       French ṭawng thumal pakhat, thuziak awmze nei an sawina ṭawngkam tho ‘litterature’ tih nen hmer zawmin. Sap ṭawng thu mal thar ‘literature’ tih hi kum zabi 14 aṭang khan an lo hmang ṭan ta a ni.   5.       Awmze puitling neia an hman tak tak hun erawh kum zabi 19-na ah a ni.   6.       Literature hrilhfiahna pahnih a awm a. A hmasa zawk hian a huam zau hle a:   “Eng thu pawh ziaka dah awm reng reng, a ziak dan leh a chhung thu awm dan pawh thlei dang chuang lovin, en

DULI – ATHRANA -Lalmuanpuia Punte

Image
DULI – ATHRANA -Lalmuanpuia Punte   Nikum (2013) kha nge a kum hmasa leh (2012) ka chiang ta lo..... India pawisa cheng 1 hnuailam zawng an tih tawp tak kha.... Tunlai thangthar ho hian an hre tawh lo ni hiala ka hriat avangin he post hi ka'n siam rawih a ni e...   Kan tlangval lai khan duli, siki, sikithum tih vel kha a larin thil lei nan pawh kan la hmang kha a ni a.... tunlai hi chuan a hming pawh a ri ngai ta lova, kan hrelo hlen tawh mai dawn ni te pawhin a rin theih hial mai...   Cheng 1 ah hian pawisa 100 a awm a, vaitawng chuan pawisa chu paise a ni a, Duhlian tawng chuan NAIA a ni, siki 1 ah chuan naia 25 a awm a, DULI ah chuan siki 2, naia 50 a awm. Sikithumah chuan naia 75 a awm bawk.   Tichuan kan thupui, DULI - ATHRANA lamah khan lut dawn tawh ila..... Hmanlai, Mizoram leh India, Burma, Bangladesh, Pakistan etc. te British hnuaia kan awmlai chuan Pawisa tehna chikhat, ANNA a awm thin a, chu chu Duhlian tawng chuan HNA an ti a, anna 1 chu Duhlian taw

Mizo Doctor Hmasa Pahnih - C. Lalnunchanga

Image
 Mizo Doctor Hmasa Pahnih  - C. Lalnunchanga   Mizo doctor hmasa pahnih Dr Laltawnga leh Dr Țhuama. Dr Țhuama hi France rama Mizo tlangval kalte kha lawngah a enkawl a, France ram a thleng a, cham lovin a lo haw lehnghal. Laltâwnga Sailo, Hmunpui lal fapa leh Lalhuta Sailo, Kulikawn te hi Pawl 8 pass-in an zir theih Licenciate Doctor Medical chu kum 1911-ah an zir chhuak a. Lalhuta Sailo hi doctor hna thawk hman lovin TB vangin a thi a. Laltâwnga Sailo hian sawrkar hna thawk lovin Hmunțha khaw lal a ni. Țhuama hi Zawngțah khua, kum 1892-a piang a ni a. Shillongah pawl 8 a zo va, BW Medical School, Dibrugarh ațangin Licenciate Medical Practitioner (LMP) kum 1916-ah a zo va. Mizo zinga doctor hna thawk hmasa ber a ni. Kum 1925 khan tangkapui, Victory Medal, British War Medal a dawng. Kum 1922-ah *Lungngaih Ni A Awm Țhin* tih hi Mizo țawngin a letling. (A hnuah he hla hi L. Biakliana pawhin a letling.)   Dr Țhuama Thlah te - R.Lallianzuala A nupui: Sakhumi A  fate 1. Parchhing

Lallianmawia Pachuau-in Khuarel leh Thilsiam Dangte a Thlir Dan -Rohmingthanga Ralte

Image
  Lallianmawia Pachuau-in Khuarel leh Thilsiam Dangte a Thlir Dan (October ni 2, a pianchampha phak pualin)   -Rohmingthanga Ralte Assistant Professor Dept. of Mizo, GANC   Thu leh hla khawvelah, thilsiam dang, khuarel thil leh hringfate te hi mawi takin an inbankherh chiai ṭhin a. He khawvela kan inmamawh tawn ang chiah hian thu leh hla khawvelah pawh hla phuahtute’n an hla atan pur an chawkna hnar ber a ni fo. Chuvangin, thu leh hla zirna mualah pawh, khuarel thil leh thil siam dangte, hringfate nena an inzawm dan zirbingna hi a awm ta reng a, chu chu sap ṭawng chuan ‘ecocriticism’ tih a ni. Ecocriticism awmzia ber chu hrilfiahna tam tak a awm rualin, a tlanglawn berah chuan “Thu leh hlaa khuarel thil lo langte zirchianna (The study of nature writing) ” ti ta ila, a fiah ber awm e.   Kan article-ah hian Lallianmawia Pachuau khan, chung kan sawi ang thilte chu a hman thiam dan kan ziak dawn a. A hlaah khan khuarel thilte thiam leh rem taka chuktuah khawm kha