KAWLTUCHAWI HLA SAWI FIAHNA

Image
KAWLTUCHAWI HLA SAWI FIAHNA Kawltu chu tuthlawh tihna a ni a. Kawltuchawi chu tuthlawh kenga hlo thlo thin te tihna a ni ber ang chu.  1. A hla changkhatnaah chuan an thenrual, lawmte nena hlo an thlawh dan a tarlang a.  An lo, an buh hmun chu ramngaw tha tak ang maiin buh chuan a ti hring mawi em em mai a. Chu hmunah chuan lawmte nen hlim takin hlo an thlo thin a. Rihmim thing rah sava vahui ten hlim taka an tlan ang maiin a inchan a. An hlo thlo tang ri te chu thiam takin an rum nghiai e tiin, an hmabak, an thlawh bak chu thlo zel turin tan an khawh zel a. A changin a sir lamah an han tawlha, hlo thlawh dana an chet vel dan te chu tarlang zelin. Nausen nu leh paten an lawm loh chung pawha hlim taka an nui hak hak mai te inchan zelin, hlo thlawh pah chuan a then an lo zai a. Hlim taka lawmte nena hlo an thlawh thin dan chu changkhatnaah hian min hrilh a ni.  2. A hla chang hnihnaah chuan lawmte nena an hlim thin dan. Tu dang an ngaih lohzia min tarlansak leh thung a.  Khua

𝐁𝐈𝐋𝐋𝐘 𝐓𝐇𝐄 𝐊𝐈𝐃 - 𝐓𝐇𝐄 𝐘𝐎𝐔𝐍𝐆 𝐆𝐔𝐍 - Rohmingthanga Ralte


            𝐁𝐈𝐋𝐋𝐘 𝐓𝐇𝐄 𝐊𝐈𝐃 - 𝐓𝐇𝐄 𝐘𝐎𝐔𝐍𝐆 𝐆𝐔𝐍
                                    - Rohmingthanga Ralte

I don't know where I'm goin'
Only God knows where I've been
I'm a devil on the run
A six-gun lover
A candle in the wind,
You're brought into this world
But they say you're born in sin
Well at least they've given me something
I didn't have to steal or have to win
Well, they tell me that I'm wanted

𝐑𝐚𝐰𝐥𝐭𝐡𝐚𝐫 𝐅𝐚𝐡𝐫𝐚𝐡 𝐍𝐮𝐧:
‘Billy The Kid’ tia, khawthlang ram lama lar em em ṭhin, he lai thleng pawha kan lo hriat ve kha, a laiah hming chu ‘Henry McCarty’ a ni a. New York khawpuia Irish mi chhe veng an tihah kum 1859 khan a piang a. A pa’n a thih san hma avangin, a nuin a enkawl chhoh ve nawk nawk a. Wichita, Kansas lama a pem pui hnuah, khawthlang lam New Mexicoah lamah kum 1870 chhoh vel khan an pempui leh ta a ni. He tah hian Sapanish ṭawng pawh a thiam hman tawh hle. A nu chuan kum 1874 khan TB avangin a thihsan veleh ta a. A nu thih hian kum 14 mi niin, fahrah nun kawng chu a zawh ṭan ta a ni. Puakruk nena hringnun chhiar chho tura chuan, fahrah awmna in leh a rem rema riakin a hun leh nun a hmang chho ta nawk nawk a. A tlakna mualin leh hmun in a zir lo bawk a, sual kawng zawh chu a tan thil har a ni lo, rukrukna nen a nun chu a chhiar chho ṭan ta a ni.

𝐑𝐮𝐤𝐫𝐮𝐤 𝐀𝐯𝐚𝐧𝐠𝐚 𝐌𝐚𝐧𝐧𝐚 𝐇𝐦𝐚𝐬𝐚 𝐁𝐞𝐫:
Kum 1875-ah chuan Chinese ho, mi thawmhnaw sufaia inhlawh ṭhin te dawr aṭangin thawmhnaw a ru a, a chenna in neitupain Sheriff hnenah a man tir ta nghe nghe a ni. A thil sual tih chu sual lian tham leh a hremna pawh na vak lem lo a ni a. Mahse, hremna hmachhawn ai chuan tiin, jail meikhuchhuahna aṭang chuan a tlanchhuak ta daih a. An khua aṭang chuan a tlan bo ta a, ranch lamah leh pawisa khela eizawng te leh mi sual awmkhawm ho bulah a nun chu a hmang chho ta a ni. He ta ṭang hian Winchester rifle leh Colt puakruk chu a taksa peng pakhat ang ni turin, a taksaah chuan a bet chho ta a. Kum 1877, August thla chuan Arizona zu dawrah mi pakhat nen an inhnial buai avangin a kaphlum ta a, hei hi a mi thah hmasak ber a ni ta bawk. He mi kum aṭang hian a hming pawh ‘William H. Bonney’ tia thlakin, a hnu lamah chuan ‘Billy The Kid’ tiin emaw ‘The Kid’ tiin emaw hriat lar zui a ni ta a ni.
I'm a wanted man
I'm colt in your stable
I'm what Cain was to Able
Mister catch me if you can
I'm goin' down in a blaze of glory
Take me now but know the truth

𝐏𝐚𝐰𝐥 𝐏𝐚𝐡𝐧𝐢𝐡 𝐈𝐧𝐝𝐨𝐧𝐚𝐚𝐡 𝐚 𝐋𝐚𝐧𝐠𝐬𝐚𝐫:
Kum 1878 khan Lincoln county, New Mexico-ah silaia inkhuainuainaah telin, he tah hian a silai hman thiamna chuan hmingṭhat a hlawh tir ta nghe nghe a. He an buaina inṭan dan chu, Ranch neitu hausa British mi John Tunstalla leh Irish mi hausa James Dolan leh Lawrence Murphy te, ran hmanga sumdawnna kawnga inhmuh thiam loh vang a ni a. Irish pahnih te hian an pawl hmingah ‘The House’ an inti nghe nghe a. The House te hian Bawng hmanga sumdawnna chu an thu anga kalpui vek tumin an keipui sahauh hlur mai a. Johna pawh chu an rawn vaukhan ṭhin a, Johna chuan Billy-a leh silai keng pawl ṭhenkhat ho chu a himna atan leh a thil neihte venhim nan a rawih phah ta nghe nghe ni. Kum 1878, February thla vawh vanglai chhoh chuan an inkara innghirnghona chu a so chhuak ta reng a ni. John Tunstall-a chu Sheriff William Bradya ruahmanna thah a ni zui ta a, ani hi The House pawl thlawptu a ni nghe nghe.

Tunstalla thah a nih hnu chuan The Kid leh a lo chhawr ṭhin te chuan phuba la turin pawl an insiam thar ve leh ta a. An pawl hmingah chuan, ‘The Regulators’ tiin, phuba lak ngei chu an tum hle. Sheriff Brady chu an that veleh ta a, a hnu kum khat chhung chu The House pawl ho nen hian an inkap zui ta zel bawk a, heta an indona hi ‘Lincoln War County’ tia an sawi tak chu a ni bawk. Kum 1878 July thla chuan an indona pawn a vawrtawp a thleng ve ta a, Lincoln khuaa ni 5 chhung an inkah hnuin, The Regulators lamte pawh an inṭhen darh ta a, tichuan inremna dawrawm zet neiin inkah chu an tawp ta a ni.

Billy a chu, chu inkahnaah chuan a hming a chher viau a, khawthlang lama puakruk hmang thiam ber a ngaih a ni zui ta a. Mahse, kha indonaah khan Sheriff Brady an thah miau avangin dan chhung aṭanga hnawl niin, Wanted nihna chu a nei zui ta a. A hringnun chu thuneitute man theih lo tura thlanchhia leh bibo reng rengin a hman a ngai ta ni.

A whisky bottle comforts me
And tells me not to cry
While a full moon says a prayer for me
I try to close my eyes
But the night's there to remind me
Of the guns and the early graves
The ghosts appear as I fall asleep
To sing an outlaw's serenade
Dyin' ain't much of a livin'
When you're livin' on the run
Dyin' ain't much of a livin' for the young
Is it too late to ask for forgiveness
For the things that I have done
Dyin' ain't much of a livin' for the young

𝐁𝐈𝐋𝐋𝐘-𝐀 𝐊𝐇𝐀𝐍 𝐁𝐀𝐍𝐊 𝐋𝐄𝐇 𝐑𝐄𝐋 𝐀 𝐑𝐀𝐖𝐊𝐈𝐍 𝐀 𝐒𝐔𝐀𝐌 𝐍𝐆𝐀𝐈 𝐋𝐎:
Old West outlaw hmingthang Jesse James, Cole Younger leh Butch Cassidy-a te ang lo tak khan, Billy hian a dam khawchhuah nan, misual pawl angin a khawsa ngai lo a. Sakawr erawh a ru fo a, mahse bank leh rel suam te a ti ngai miah lo thung. The Regulatorsa a awm laia Licoln-a silaia an inkhuainuaina bak thil sual a tih leh chu New Mexico phaizawl lama mi ran rual a ruk kha a ni awm e.

Oh, the desert's been a friend to me
It covers me by night
And a snake bite's not my enemy
But it taught me how to fight

𝐌𝐈 𝐏𝐀𝐊𝐀𝐖 𝐓𝐇𝐀𝐇𝐍𝐀𝐀𝐇 𝐀 𝐈𝐍𝐑𝐀𝐖𝐋𝐇:
Billy-a zaidamna leh a thinnelna kha, mi hriat a hlawhna pakhat a ni ve tlat a; Chutih rualin a thinrim tawh chuan a puakruk nena hmanchhawn hreh tumah a nei ngai lo thung. Kum 1877 aṭanga 1881, kum li chhung khan Billy-a hi mi pakaw kahhlumnaah a inrawlh ngei nia hriat a ni. Mi pali phei chu a ma kahhlum liau liau nia hriat a ni.

Kum 1880, January thlaa New Mexico zu dawrah an inkahna phei kha chu a hmingthang em em mai a. Zu rui Joe Grant-a chuan chu zu dawra lo awm ve te chu vauin, zan lo thlen hmaa a thah vek tur thu te a pau pui chiam chiam a. Chutia a au chiam chiam chu Billya chuan va hnaih chilhin, Grant-a pistol chu a paina aṭanga phawi sakin, a silai mu chu enfiah sak pahin, a silaimu kengtu chu an tuai vir zeuh a. Chutia a tuai vir chhan chu Grantan kah a tum pawn a silai inkau rualin silaimu awm lohna chu a rawn inher chhuak ang a. Silaimu kah tur a nei dawn lo a ni. Tichuan a silai chu a pe let leh ta a. He ta a chet dan hi a fingin a phakar thiam khawp mai. A hnu, tlailamah chuan Grant chu a rui tawh hle a, a silai chu phawiin Billya chu a hnug lam aṭangin kah a tum ta a. Billya thangkamah chuan a awk ta a. Silaimu kahpuah tur awm ta si lo chu, Billya chuan lehhawi pahin a silai chu phawiin a kaphlum zui ta ni.

All this fame don't bring you freedom
Though it wears a thin disguise
And an outlaw is just a man to me
And a man has to die

𝐉𝐀𝐈𝐋 𝐀Ṭ𝐀𝐍𝐆𝐀 𝐀 𝐓𝐋𝐀𝐍𝐂𝐇𝐇𝐔𝐀𝐊 𝐀 𝐇𝐌𝐈𝐍𝐆𝐓𝐇𝐀𝐍𝐏𝐔𝐈:
Kum 1880 tawp lamah chuan Lincoln County Sheriff Pat Garrett-a chuan Billy a hnu chu a rawn chhui ve ṭan ta a, New Mexico, Stinking Spring an tiha khual pindana a awm lai chu rawn nang chingin, tihluihna nena inpe tura a hrilh hnuah a man zui ta a ni. Sheriff William Brady a kahhlum avang khan a thilsual tih chu Lincoln Court lamah an rel ta a. Khaihlum ni atan kum 1881, April ni 28 chu an ruat nghe nghe a.

Jail pawn lama an hruaichhuah lai chuan Billy a chuan, an kutkawl bun tir aṭangin a kut chu a talpit a, amah vengtu chu bei zuiin, amah vengtu puakruk chu lain, kahhlum nan a hmang zui a. Tichuan, laiphir chu lak belhin, amah vengtu pakhat zawk chu kawtthler rawn kan a tum laiin a kaphlum leh bawk a. Tichuan chu khua chu a tlanchhuahsan leh thei ta a ni. He ta thil thleng hi chanchinbu lamah te chhuah nawn tluk tluk niin, Billya chu khawthlang lama mi sual man an duh ber, luman nei tam ber a lo nih phah ta a ni.

Yeah I'm a wanted man
I'm colt in your stable
I'm what Cain was to Able
Mister catch me if you can

𝐀 𝐓𝐇𝐈𝐇 𝐊𝐇𝐀𝐍 𝐊𝐔𝐌 𝟐𝟏 𝐌𝐈 𝐂𝐇𝐀𝐔𝐇 𝐀 𝐍𝐈:
Thihna thangvalh aṭang vawi tama tlanchhuah hnu chuan, ramriah hun eng emaw chen chu biruin, hun a hmang a. Raltlan te lo ṭanpuiin Fort Sumner, New Mexico lamah te a lo hruai ṭhin a. Sheriff Pat Garretta leh a ṭhuihhruai pahnih te chu khuaa an lo thlen hma zawng chuan min an hriat mai loh nan, ho takin a nun chu a hmang mawp mawp a.

Kum 1881, July ni 14 zanah chuan Garretta chu Ranch neitu Peter Maxwella hnenah kalin khawnge an mi zawn chu a awm tiin a zawt a. Chutih lai chuan Billya pawh chuan Maxwella in chu a rawn pan ve mek a, a inbula sa zawrhnaah chuan zanriah tur bawngsa te an lei kual a. Chutih lai chuan Garretta ṭhuihhruai pakhat sumhmuna ding hlimthla chu hmu thutin, a puakruk chu phawiin, sapnish ṭawngin, “tunge i nih” an ti tuarh a. Maxwella ina a va luh chuan inneitupa chuan khawnvar chu a lo tithim si a. Garretta hlimthla chu hmu lehin, “Tunge I nih” an ti leh tuarh a. Chutah chuan Garretta chuan a aw phawi aṭangin Billy the Kid an zawn, an mi duh ngei chu a ni tih hriain, a puakruk chu phawiin vawi hnih an kap ta a. Silaimu pakhat zawk chuan Billya thin thin bulah dengin, a thih phah ta nghal a ni.

And I hope someone will pray for me
When it's my turn to die... pray for me
Dyin' ain't much of a livin'
When you're livin' on the run
Dyin' ain't much of a livin' for the young
Is it too late to ask for forgiveness
For the things that I have done
Dyin' ain't much of a livin' for the young


𝐌𝐈 Ṭ𝐇𝐄𝐍𝐊𝐇𝐀𝐓 𝐂𝐇𝐔𝐀𝐍 𝐁𝐈𝐋𝐋𝐘-𝐀 𝐊𝐇𝐀 𝐊𝐔𝐌 𝟏𝟖𝟖𝟏 𝐊𝐇𝐀𝐍 𝐀 𝐓𝐇𝐈𝐇 𝐀𝐍 𝐑𝐈𝐍𝐆 𝐋𝐎:
Pat Garrett-a chu Billy the Kid a thah avangin Old West lamah chuan a hmingthangin, legend ang hiala ngaih a nih phah a. Kum te an vei chhoh chuan titi a lo tam ta a. “Pata khan Billy-a kha a that tak tak lo, a kahhlum kha mi dang an ni” tih thuthang te chu a lo awm ta a. Kum 1940 tawp lam khan, Texas pa upa pakhat ‘Brushy Bill Roberts’ chuan Billy the Kid a nih thu a rawn sawi a. Mahse, an chhungkaw chanchin an chhui aṭangin a pian kum chu 1879 a ni tih an hre thei ta a, chuvangin a ni lo tih chu an finfiah leh ta a ni. Billya chanchin chhuitu ṭhenkhat chua, Billya kha ‘John Miller’ tia hming thlakin, upa tak a nih thlengin a dam a ni an ti ve bawk a. Millera chu Billya a ni tia ngai tam tak an awm avangin, kum 2005 khan a ruang pawh phawr leh a ni nghe nghe a. Mahse an DNA a lo inmil si lo a, a ni lo tih chu an finfiah leh ta a ni. Inhnialna tam tak a awm ve reng a, mahse thilhlui record na lama a lan dan leh an lo chhinchhiah danin, Billya kha kahhlum a nih ni khan, mi tam takin a mah ngei a ni tih an finfiah a, historian rintlak tak tak te chuan Pat Garetta a kahhlum kha Billy the Kid ngei chu a ni tih chu an pawm dan a ni ta zawk.

Each night I go to bed
I pray the Lord my soul to keep
No, I ain't lookin' for forgiveness
But before I'm six foot deep
Lord, I got to ask a favor
And I'll hope you'll understand
'Cause I've lived life to the fullest
Let this boy die like a man
Starin' down the bullet
Let me make my final stand.

                        


(Ka duhthusamin Bon Jovi hla pahnih ‘’Blaze of Glory’ leh ‘Dyin' ain't much of a livin' ’ hi thuziak karah hian ka vawm lut thei lo a, a chhan pawh sap thuziak awmsa lehlin a ni a. A hla nen hian hmer kawp ka duh miau si a, a rem lo chung chungin ka vawmlut lui a ni, hman ngei ka duh si. Heng hla te hi Billy The Kid avanga piang a tih ve ngam a. Bon Jovi pawh hian Billy The Kid hi a lo ngaisang ve ṭhin hle, Young Guns-II film lamah te pawh a chang ve hial kha a nia. Eng pawh nise, rualrem lo zetin, zah pawh dawn lovin ka vawm lut a, ka ziak chu ka ziak zo tawh miau si a. Billy the Kid chanchin hi tam tak hmuh tur a awm a, a tlangpui tihian kan rawn pet lawr zawr zawr a ni e - Rohminga Ralte)



ZO TUNGCHAW

Comments

Popular posts from this blog

KAWLTUCHAWI HLA SAWI FIAHNA

LALṬANPUIA TOCHHAWNG CHANCHIN TLANGPUI - Rohmingthanga Ralte

RÛN MAWI LEH A PHUAHTU VALZOTE CHANCHIN TLANGPUI SAWI ZAUNA - Rohmingthanga Ralte