KAWLTUCHAWI HLA SAWI FIAHNA

Image
KAWLTUCHAWI HLA SAWI FIAHNA Kawltu chu tuthlawh tihna a ni a. Kawltuchawi chu tuthlawh kenga hlo thlo thin te tihna a ni ber ang chu.  1. A hla changkhatnaah chuan an thenrual, lawmte nena hlo an thlawh dan a tarlang a.  An lo, an buh hmun chu ramngaw tha tak ang maiin buh chuan a ti hring mawi em em mai a. Chu hmunah chuan lawmte nen hlim takin hlo an thlo thin a. Rihmim thing rah sava vahui ten hlim taka an tlan ang maiin a inchan a. An hlo thlo tang ri te chu thiam takin an rum nghiai e tiin, an hmabak, an thlawh bak chu thlo zel turin tan an khawh zel a. A changin a sir lamah an han tawlha, hlo thlawh dana an chet vel dan te chu tarlang zelin. Nausen nu leh paten an lawm loh chung pawha hlim taka an nui hak hak mai te inchan zelin, hlo thlawh pah chuan a then an lo zai a. Hlim taka lawmte nena hlo an thlawh thin dan chu changkhatnaah hian min hrilh a ni.  2. A hla chang hnihnaah chuan lawmte nena an hlim thin dan. Tu dang an ngaih lohzia min tarlansak leh thung a.  Khua

๐Œ๐”๐๐ˆ๐‚๐‡-๐€ ๐Œ๐€๐๐‚๐‡๐„๐’๐“๐„๐‘ ๐”๐๐ˆ๐“๐„๐ƒ ๐Œ๐€๐๐†๐‚๐‡๐‡๐ˆ๐€. (๐šƒ๐š‘๐šŽ ๐™ผ๐šž๐š—๐š’๐šŒ๐š‘ ๐™ณ๐š’๐šœ๐šŠ๐šœ๐š๐šŽ๐š› 6.2.1958) - Rohmingthanga Ralte




๐Œ๐”๐๐ˆ๐‚๐‡-๐€ ๐Œ๐€๐๐‚๐‡๐„๐’๐“๐„๐‘ ๐”๐๐ˆ๐“๐„๐ƒ ๐Œ๐€๐๐†๐‚๐‡๐‡๐ˆ๐€.
(๐šƒ๐š‘๐šŽ ๐™ผ๐šž๐š—๐š’๐šŒ๐š‘ ๐™ณ๐š’๐šœ๐šŠ๐šœ๐š๐šŽ๐š› 6.2.1958)
-Rohminga Ralte

๐™†๐™ƒ๐™๐™ƒ๐™ƒ๐˜ผ๐™’๐™‰๐™‰๐˜ผ:
Manchester United te chu European Cup quarter final khelin Belgrade, Yugoslavia-a zinin, hnehna changin semi final an lut nghe nghe a nih kha. (He match bikah hian 3-3-in an indraw a, 1st legah 2-1 a an chak avangin semi final lut an ni). An haw lam chuan an thlawhna chu Munich แนญum hmunah, thlawhna tui thun turin an แนญum kawi a, a chhan pawh Belgrade aแนญanga Manchester thlawh thlenna khawp chu an thlawhna ‘Elizabethan class Airspeed Ambassador’ an tih chuan vawikhatah a pai zo si lo a.

Thlawhna tui an thun zawh chuan Pilot Thain leh Co Pilot Rayment te chuan an thlawhna chu vawi 2 thlawh chhuahpui tumin, an hlawhchham zui a. Thlawhna khawl vei lamah chuan khawl ri dik chiah lo pawh an hre nghe nghe a ni. Pilot Thain chuan Munich a zan riah a lo duh lo tum hrang nen, a vawi thum nan thlawhna chu thlawh chhuahpui an tum leh a. Khatih lai khan vur a sur nasa em em mai a. Thlawhna tlankawng te chu a tinal chiau kawi pur mai bawk nen. Tichuan, a vawi 3 nan thlawh kan tumin a han bei leh a, vur tla kawi nal chu a rap phei ta, thunun zawh rual lohin thlawhna tlan kawng tawp lama tlankawng hungna pal chu va su tlangin, in (house) an va su ta a, a thla vei lam chu a bung zui a. Thlawhna chu a puah mai hlauhawmin a awm mek a, Pilot Thain chuan a mi phurhte chu zuang chhuak vat tura hrilhin, United keeper Harry Greg pawh chu a pawt chhuak nghe nghe a ni...

๐™€๐™๐™๐™Š๐™‹๐™€๐˜ผ๐™‰ ๐˜พ๐™๐™‹ ๐˜ฝ๐™๐™‡ (UCL) ๐™„๐™‰แนฌ๐˜ผ๐™‰๐™‰๐˜ผ:
Kum 1955 khan UEFA chuan European Cup chu UEFA hnuaia inziak lut ram hrang hranga football club te tan a buatsaih แนญan a. Kum 1955-1956 khan an season hmasa ber chu an แนญan nghal a. Mahse, English league lama champion Chelsea chu an tel ve duh lo a, a chhan pawh Football League secretary Alan Hardaker chuan English football hmakhua atan European league khelh loh hi a แนญhat zawka a rin vang a ni.




๐˜พ๐™ƒ๐™Š๐™‰๐˜ผ ๐™๐™ƒ๐˜ผ๐™ ๐™‡๐™€๐™ƒ ๐˜พ๐™ƒ๐™ƒ๐™„๐˜ผ๐™๐™‰๐˜ผ:
A kum leh seasonah chuan Manchester United, Matt Busby-a enkawl chu an champion ve ta thung a. Football League lam thuneitu chuan an ni pawh chu UEFA lama khel lo tur chuan an ti a. Mahse, Busby a leh an chairman Harold Hardman a hmalaknain leh F.A chairman Stanley Rous-a แนญanpuinain League lam thutlukna chu pawm duh lovin European cup chu an khel zui ta a. English club zinga European Cup khel hmasa ber an nih phah ta bawk a ni.

United team hi Busbya kaihhruai an nih avangin an hming lemah, ‘Busby Babes’ tia vuah an ni. Busby babes te hian semi final thleng turin a hma kuma lo champion Real Madrid an hneh nghe nghe a. An league first division lama an champion avangin 1957-58 tournament khel tur pawhin, an tling nghal a. Tun lai ang tho in league leh European tournament khelh kawp chu, fixture a bichilh thei em em a. An ram lamah an league chu Inrinni-ah an khelh แนญhin laiin, European cup chu kar laihawlah an khel a ngai bawk a. Khang lai khan khawvel kha a la changkang tawk lo nen, thlawhnaa thlawh kual fo chu a hlauhawm em em mai bawk si. Mahse, United ten an hmachhawp an tih hlawhtlinna awm thei chu thlawhna hmanga inkhel tura zin kual chu a ni si a.

Shamrock Rockers leh Dukla Prague te chu premilinary leh first round lamah an hneh a, Yugoslavia club Red Star Belgrade nen quarter finalah an insu ta a. Kum 1958, January ni 4-ah, Old Trafford lamah, Red Star Belgrade chu 2-1 in an lo hneh hnuah, return leg khel turin, February ni 5-ah, an khelpuite ram lamah an pan ve a ngai a.

A hmain buaina buaithlak zet an lo tawng tawh a. An inkhel zo, Prague aแนญanga an thlawh kir leh tum chuan England thliarkar chu chhumin nasa takin a lo bawh a, Manchester lamah pawh chuan an แนญum thei ta lo a ni.

Tichuan, Holland lamah, Amsterdam lamah แนญumin, chuta แนญang chuan Lawng hmangin Hook of Holland aแนญangin Harwich chu an kal a ngai a, relin Manchester an pan leh a la ngai leh ta zel a. Kual nuai a an zin haw lam an thang avangin an league lamah pawh Birmingham City chu St. Andrews lamah 3-3 in a hnu ni 3-ah an draw phah reng a ni.

An league lama fixture leh European fixture an khel zel theih nan, zin kual kawi nuai a ngaih loh nan Club thuneitute chuan British European Airways (BEA) thlawhna chu an mahni pualin in an hmang ta tawp a. Manchester aแนญanga Belgrade-a Red Star ho away leg-a va khel turin an zin leh ta a. Inkhelah hian 3-3 in an inhnehtawknaa, mahse first leg lamah 2-1-a an lo chak tawh avangin Semi final chu an luh phah ta tho a ni.

Belgrade aแนญanga an haw leh dawn chuan an thlawhna chu tihkhawtlai a ni a, a chhan pawh Johnny Berry an a passport a hloh vang a ni a, tichuan Munich-ah an thlawhna tui te chu dar 1.35-ah (GMT) an thun kawi bawk a.

๐™๐™ƒ๐™‡๐˜ผ๐™’๐™ƒ๐™‰๐˜ผ ๐™‡๐™€๐™ƒ ๐˜ผ ๐™†๐™ƒ๐˜ผ๐™‡๐™ƒ๐™๐™๐™๐™€ ๐™๐™๐™‰๐™‚๐™€?:

An thlawhna hman chu Airspeed Ambassador 2 chu kum 6 a upa a ni a, kum 1952-a siam niin, hemi kum vek hian BEA (British European Airway) kuta hlan a ni.

Pilot James Thain chu RAF-a flight lieutenant hna thawk tawh แนญhin a ni a. A nihna takah chuan Sergeant a ni a, Indopui II-na avang khan emergency RAF (Royal Airforce) acting Pilot aแนญangin Pilot officer-ah kaisan tir a ni a. Kum 1948 ah flight lieutenant-ah kaisang lehin, RAF aแนญanga chawla BEA zawm ta a ni.

Co-Pilot Captain Kenneth Rayment pawh RAF flight lieutenant hlui thlo a ni a. Kum 1940-ah RAF zawmin, kum 1941 September thlaah Sergeant-ah a kaisang a. A kum leha indonaa thlawhna khalhtu atana hna thawk ta a ni. Indopui II naah khan German thlawhna 5 lai a kap thla nghe nghe a, Italian thlawhna V-1 flying bomb an tih pawh lei lamah a lo tir thla tawh bawk. Kum 1945-a RAF aแนญanga a chawl khan BOAC chu Cairoah zawmin, kum 1947-ah BEA chu a rawn zawm leh a. Vikings, Dakotas thlawhna khalh lamah pawh tawn hriat ngah tak a ni nghe nghe.

๐™๐™ƒ๐™‡๐˜ผ๐™’๐™ƒ๐™‰๐˜ผ ๐™๐™ƒ๐™‡๐˜ผ๐™’๐™† ๐™๐™ƒ๐™€๐™„ ๐™‡๐™Š ๐™๐™ƒ๐™‡๐˜ผ๐™’๐™ƒ ๐™๐™„๐™ ๐™๐™๐™ˆ:
Pilot Thain chuan United player te chu Manchester aแนญanga Belgrade a thlenpui hnuah, haw lam chu a co-pilot Raymenta kutah a dah ve thung a. Dar 2:19 GMT ah thlawhna chu Munich control tower aแนญang chuan an thlawh chhuah phalna pek an ni a. Dar 2:31-ah chuan an thlawh chhuah phalna chu tawpin, an vawi khat thlawh chhuah tumna chu an hlawhchham bawk a. Co-Pilot Rayment an thlawh chhuahpui a tum lai hian Pilot Thain hian thlawhna khawla ri dik zan lo awm chu a hre bawk a. Minute 3 hnuah, a vawi hnih nan thlawh chhuah an han tum leh a, mahse second 40 hnu lekah an hlawhchham zui leh ta a. Vawi hnih thlawhchhuah tumna a hlawhchham tak hnu chuan an mi phurh United mi leh sa te chu Airport chhunga แนญhutchawlhna lamah an va insawn ta a. Vur chu nasa mangkhengin a sur zui hrep bawk a. A lan danah chuan, chu mi niah chuan Manchester lama thlawh hawn chu beisei chi a ni ta lo. Manchester United player Duncan Edward-a chuan Manchester-a a inluahna, an pi chu telelgram thawnin, “Thlawhna zawng zawng cancel vek a ni a, naktukah kan lo thlawk haw ang” tiin a hrilh hman nghe nghe a.

Pilot Thain chuan chu Airporta Engineer Bill Black chu an harsatna tawh dan hrilhin, tihngaihna a awm lo, zanin riah a ngai a nih chu tiin a chhang nghe nghe a. Mahse, Thain chu an thlawhna schedule awmsa ang chuan kal a duh tlat mai si a. A passenger te pawh chu minute 15 hnuah kohlet lehin, thlawhna chu a vawi thum nan thlawh chhuahpui an tum leh ta poh a. An thlawhna engine chuan thlawh chhuah zawhna khawp speed a nei thei lo tih hre mahse thlawhna tlan kawng Km 2 laia thui a nih avangin, thlawh kanna hun an hmuh hman a la ring fan tho a ni.

Player แนญhenkhatte rilru chu a nuam lo hle a, a แนญhen phei chuan an zam thu te pawh an sawi chhuak bawk a. Liam Whelan-a phei chuan, “Hei hi thihna kawngkhar kan kikna tur a ni mai thei, mahse ka inpeih e” tiin a sawi nghe nghe. Duncan Edwards, Tommy Taylor, Mark Jones, Eddie Colman leh chanchinbu mi Frank Swift te chu thlawhna hnung lamah a him zawk beiseiin an phei nghe nghe a.

An chuan kim leh tak hnu chuan Thain leh Rayment chuan thlawhna chu dar 2:56-ah tinungin, thlawhna thlawh chhuahna tura awmna lai hmunah chuan dar 2:59-ah chuan an ding ta vang a. A tawp nan, Pilot te แนญhutna chhung chu enfel ngaite an han enfel leh a. Dar 3:02-ah chuan thlaw chhuah phalna hmuin, a hnu minute khatah thlawh chhuah an tum thu chu control tower lam an han hrilh a.

Co-Pilot Raymenta chuan thlawhna chu tinungin, a khawl tha chu pe chakin, a brake chu an thlah a. Radio officer Bill Rodgers a pawn, control tower lam chu, an tlan แนญan thu a lo hrilh ve mek a. Pilot Thain chuan thlawhna tha chu Knot 10-a tichak turin thu an pe a, Mahse, 85 knot a thlen chuan thlawhna khawlah bawk chuan a hmaa ri dik lo an hriat chu an hre leh ta a. Thlawhna tha chakna chu an han tihiam leh a. A hnuah knot 117 (212 km/hr) a chaka an tlan lai chuan Pilot chuan ‘V1’ tih sawiin, chumi awmzia chu thlawhna thlawh chhuah nan a him tawk lo tihna niin, Rayment chuan V2 thumal rik hun chu ngaithla rengin (119 km/hr), chu chu thlawhchhuahna atana him a niin, thlawhna tihkan mai chu hma bak a ni tawh a. Mahse, vur sur nasa khan tlankawng a lo tinal nasa mai si nen, Thainan an speed pawh chu tisang turin ti mahse 117 knot aแนญang chuan rang takin 112 knot-ah a tla thla ta zawk a. Co-pilot Raymenta chuan, “Chheiraw kan thlawkchhuak thei ta lo” tiin a rawn au a. Thain-an an hma lam an en phei chuan thlawhna tlankawng tawp chu an lo thleng titih der tawh niin, chhiatna chu a thleng zui ta burh mai a ni.


๐™๐™‰๐™„๐™๐™€๐˜ฟ ๐™๐˜ผ๐™‰ ๐™‘๐˜ผ๐™‰๐™‹๐™๐™„ ๐˜ผ ๐˜พ๐™ƒ๐™„๐™ˆ:
Munich-a thlawhna avanga chhiatna thlen hun hi kum 1958, February ni 6 a ni a. BEA thlawhna 609 chu vawi thum thlawh chhuah a tumnaah a tlankawng vurin a tihkawi leh tihnal nasat lutuk avanga Riem Airport, West Germany-a chhiatna thlengah khan, Busby Babes an tih United player leh anmahni แนญantu te bakah chanchinbu mi an chuang a. An vai chuan mi 44 niin, mi 20 a hmunah an thi nghala. Hliampui tuar leh nikhaw hre lova awm te chu Reschts der Isar hospitalah hruai an niin, a hnuah mi 3 an thih belh leh a, mi 44 zingah mi 23 in nunna an chana, mi 21 an dam chhuak thung a ni.

He thlawhna chetsual chhan, a hnua an chhuinaah chuan West German แนญumhmun thuneitu lam chuan Pilot Thain a thiam lohah ngaiin, a mawhphurtuah an dah a. A chhan pawh kha tih lai khan vur a tla nasa em em a, thlawhna thlaa vur tling chu tifai lovin thlawhpui a tum avanga he chhiatna hi lo thleng taah an ngai ni. Chutih laiin mita lo hmutu แนญhenkhat chuan thlawhna thlaa vur tling kha chhiatna thlentu a ni lo, tihfai kha a ngai kher lo ti an awm bawk a. A hnuah chuan vur kawnga vur tlain kawng a tihnal leh tichiau chuan thlawhna chu a tlan chak tir thei lo a, chuvanga chhiatna chu thleng taah pawm a ni ta zawk a ni. Thain a pawh an chetsual aแนญanga kum 10 hnu 1968 chuan thiam a chang ve leh ta a ni.
Manchester United kha a vawi thumna atana an league-a champion tuma inbuatsaih mek an ni a. League tiltle pathum la thei hi a hmain club pahnih an lo awm tawh a. An league-ah chuan Woverhampton Wanderers chu point ruka pha lovin, game 14 lai khelh tur a la awm nghe nghe a. F.A Charity shield chu a vawi 2 na atan an chawi lai mek a ni a. European cupa semi finalist an ni mek bawk a. An kaltluan lai niin, game 11 chu hnehtu tawng loin an kal mek bawk a.


๐™’๐™€'๐™‡๐™‡ ๐™‰๐™€๐™‘๐™ ๐˜ฟ๐™„๐™€:
Mahse, kha chhiatna avang khan engkim mai chu a chhe zo ta vek a. Title hlawhchhuah an tumna mai ni lovin, English football history-a team ropui ber nih an lo tumna pawh chu a bo ta vek a ni. He chhiatna avang hian insiamแนญhat leh mai pawh a har reng a. Busby-a phei chuan football lam chu chawlhsan a tum phah nghe nghe a. Mahse, a ngaihdan thlakin, an club thawmแนญhat leh hna chu a chunzawm leh ta zawk a. A hnu kum 5 hnuah FA Cup chawi lehin, League title 2 a hlawhchhuapui ta bawk a. An chhiat tawh atanga, a hnu kum 10, kum 1968-ah European cup chu Busby-a nau tharte chuan an chawi ta a tho a ni.







(๐™ผ๐šŠ๐š‘๐š—๐š’ ๐šŒ๐š•๐šž๐š‹ ๐š๐šŠ๐š— ๐š๐šŽ ๐š‘๐š’๐šœ๐š๐š˜๐š›๐šข ๐š‘๐š’ ๐šŒ๐š‘๐šž ๐š‘๐š›๐šŽ๐šŒ๐š‘๐š’๐šŠ๐š—๐š ๐šฃ๐šŽ๐š• ๐š’๐š•๐šŠ)
- ๐“ก๐“ธ๐“ฑ๐“ถ๐“ฒ๐“ท๐“ฐ๐“ช ๐“ก๐“ช๐“ต๐“ฝ๐“ฎ




ZO TUNGCHAW

Comments

Popular posts from this blog

KAWLTUCHAWI HLA SAWI FIAHNA

LALแนฌANPUIA TOCHHAWNG CHANCHIN TLANGPUI - Rohmingthanga Ralte

Rร›N MAWI LEH A PHUAHTU VALZOTE CHANCHIN TLANGPUI SAWI ZAUNA - Rohmingthanga Ralte