KAWLTUCHAWI HLA SAWI FIAHNA

Image
KAWLTUCHAWI HLA SAWI FIAHNA Kawltu chu tuthlawh tihna a ni a. Kawltuchawi chu tuthlawh kenga hlo thlo thin te tihna a ni ber ang chu.  1. A hla changkhatnaah chuan an thenrual, lawmte nena hlo an thlawh dan a tarlang a.  An lo, an buh hmun chu ramngaw tha tak ang maiin buh chuan a ti hring mawi em em mai a. Chu hmunah chuan lawmte nen hlim takin hlo an thlo thin a. Rihmim thing rah sava vahui ten hlim taka an tlan ang maiin a inchan a. An hlo thlo tang ri te chu thiam takin an rum nghiai e tiin, an hmabak, an thlawh bak chu thlo zel turin tan an khawh zel a. A changin a sir lamah an han tawlha, hlo thlawh dana an chet vel dan te chu tarlang zelin. Nausen nu leh paten an lawm loh chung pawha hlim taka an nui hak hak mai te inchan zelin, hlo thlawh pah chuan a then an lo zai a. Hlim taka lawmte nena hlo an thlawh thin dan chu changkhatnaah hian min hrilh a ni.  2. A hla chang hnihnaah chuan lawmte nena an hlim thin dan. Tu dang an ngaih lohzia min tarlansak leh thung a.  Khua

KA NUAM VE E (Hla thlirna) - C. LALTHAZUALA (Bematuale)


KA NUAM VE E
- C. LALTHAZUALA.

Zofate zing a, guiterist ropui, lemziak thiam lar ni bawk, tuipui ral sap hote'n, sakhaw thar an rawn ken luh ruala, Mizorama an rawn ken luh tel, tuipui ral rimawiin Zofate min chim ve tak hnu a, Zo hnahthlak hnam chitin te rilru nghawr nghing khawpa perhkhuang Țingțang lama, hnam pum hriat hlawh, Zorimawi chanchina chhinchhiah reng tawh tur, Pu Lalbuta, Buta tia kan hriat lar zawk, hla phuah 'Ka nuam ve e' tih hla zet hi chu tehfung chi hrang hranga han teh a, han zir chian lehzual hian, hla țha chungchuang a nihna hi kan hre chho telh telh dawn anih hi. 

He hla Zofate'n kan lo hriatna bul chu rock band ropui 'Vulmawi' audio album hmasa ber 'Raldawna leh Tumchhingi' tih album-ah khan a ni awm e. Kha album khan a hun lai na na na chuan Zo hnahthlak hnam hrang hrang, a bik takin India ram state hrang hrang, Mizoram, Manipur, Meghalaya leh Tripura State vela zo hnanthlak hnam hrang hrang chenna bialte a nghawr chhuak hneh hle a nih kha.

Khatih hunlai khan music instruments lamah Mizoram chu kan la hniam hle a, Aizawl leh Lunglei khawpuiahte chuan rimawi hmanraw bikimin beat group țhenkhatte chuan mipui hmaah han inlan vețhin bawk mahse, sap hla sak an uar em em a, Aizawl leh Lunglei khawpui ațanga lo zi chhuak, zo hnahthlak hnam chitin nghawr nghing thei beat group an awm lo reng reng a, chutih lai tak a, Tahan khawpui, Burma rama zo hnahthlakte khawpui lian ber ațanga beat group ropui, 'Zodi' leh 'Vulmawi' te'n, Mizo hla ngei, western music changkang tak nena rem leh cheimawi ngat an rawn vawrh chhuak ta mai kha chuan Zofate hi khawvel rimawiah bungthar min kaipui dawrh a ni ber a, Zofate rilruah Țingțang perh te, Drums han khawn te, sap ho ang maiin kan lo thiam ve thei a ni tih hi an tuh tel nghal a, Mizo hnam rilruah rimawi khawvel han liluh tak tak tura huaisenna leh inrintawkna min rawn siam sak nghal bawk a ni.

Beethoven-a te hunlai ațang daih tawh khan, instrumental music a ni emaw, hla thlûk a ni emaw, zai thiam hla sak leh a remna rimawi reng reng te hi, a țhat leh țhat loh tehfung lar ber pakhat chu, a thluk kal dan phung 'melody' țhat leh țhat loh chungchang leh a mawi leh mawi loh chungchang hi a ni ber reng a, khawvel huap pawha hla țha leh lar reh thei lo ho reng reng hi hla thluk mawi leh țha 'melody' nei țha tak an hi tlangpui țhin a ni.

Aw le, Pu Buta hla phuah, 'Ka nuam ve e' tih hla pawh hi, Zofate Kristian kan nih vek hnu, 'Western music' hmanga kan lunglennate kan in awihtlei ve tak hnu, western music bulțhuta hmanga kan hla te kan phuah ve tak hnua Mizo hla chhuak zingah chuan hla thlûk mawi leh changkang 'melody' fuh ber pawl a ni ngei ang.
A hla thu hrim hrim hi a thuk a, a ril a, philosophy thuk tak inphum ru tlat hla mawi leh fuh em em a ni tlat a, a flow leh a tunlai țawng takin a 'rhymth meter' thlengin kan ti dawn nge, a hla thu mal tin intuah rem dan hi a fuh em em mai a, hla thu mal intuah rem fuh chuan hla tlar tin in rem chhoh danah awmze thuk tak a neih tir a, chutak chuan sak a ti nuam a, a ti hla bik ta hliah hliah mai a ni.

Vulmawi audio album 'Raldawna leh Tumchhingi' album-ah khan Pu Buta ngei hian a sa a, a phuatu ngeiin a sak chu a lo ngaithlatute bengah leh thinlungah a thawh dan a dang daih a nia.

Rock band ropui 'Vulmawi' audio album 'Raldawna leh Tumchhingi' tih album, 'Ka nuam ve e' tih hla telve na album hlawhtling zet mai kha Burma ram khawpui ber dawttu, an second capital khawpui mawi leh upa tawh tak, 'Mandalay' khawpuia 'MINTHANT' recording studio-a record a ni a, 1976 kuma record niin hemi kum vek hian tlangzarh nghal a ni a, MINTHANT tih hi recording studio neitu hming a ni a, a neitu MINTHANT-A hming chawia din recording studio tihna a ni.

'Ka nuam ve e' tih hla dangdai bikna riau chu, Mizo hla phuah thiam lar dangte'n hla thua an hman ve ngai mang loh hla thu mawi leh dangdai bik a awm nual mai hi a ni awm e. 'Hlimsa lengrualte'n nui hiau sam an chai e,' tih lai tlar taka 'Sam an chai e' han tih lai tak te, 'Lentu chhawl hnawm ram daiah' han tih lai tak te, 'Tlangsam par sir siar' han tih lai takte mawlh mai hi ngaithla liam mai mai lo vin i han chhut chiang lehzual teh ang u khai.

He hla kher hi chu Mizoram University, Mizo Department-a University zirlaite zirbua telh tlak a va ni em. Pu Buta'n a sawi dan chuan, "Kan tleirawl laiin rual u te zan riaka ram chhuak hi kan zui ve țhin a, riah buk nghak, ei rawng lo bawltuah min hmang ve țhin a, Chhura rual lai ngaw durpui hnuaia țhang hmun pe hen hun maite chu rual u zawkte a chhan ka han zawh chang chuan, 'ramsa te sam chaina anih hi' an ti leh mai țhin a, chu chu ramsa te hlim taka tual an lenna, an infiam velna hnu hma tiin min hrilhfiah bawk țhin a, chu chu ka hla thuah hian ka seng lut ta a ni," tiin a sawi.
Tin, ngaw durpui hnuaia kal țhin tawhte chuan, 'Lentu chhawl hnawm ram dai' tih lai takte hi hriat thiam theih nghal mai anih bakah mit thlain kan ram lo vah tawhna emaw kan lo kal tawhnate emaw min hmuh let tir uai uai țhin ngei ang.

'Radawna leh Tumchhingi' audio album an siam dawn lai vel khan Pu Buta leh Lalruanga, Vulmawi zaitu pui ber chu Mandalay khawpuia kohhran quarter tereuhte ah an awm dun a, recording studio sum sen tur țul zatte an han hriat chian hnu chuan, Falam khawpui lama chhungte hnena pawisa han dil kual vel turin Lalruanga chuan Pu Buta chu a hawsan leh ta rih a, hetih lai hian Pu Buta te leh Lalruanga te hi Falam khawpuiah an la awm a ni.

Kohhran quarter, hmun thengthaw nuam tak, thingbuk mawi tak takin a hual vel, thingbuk kara, ngun taka enkawl, pangpar chi hrang hrang par vul chuk mai te, sava chi hrang hrang thlawk phar phar maite leh an hram vel noh noh maite chuan Pu Buta lunglenna chu a kai tho kan ti dawn nge, chu'ng a chhehvel thilte chuan Pu Buta chu lungleng takin a siam kan ti dawn, a țhianpa Lalruanga lah chuan thla khat vel lai thang turin Falam khawpui lamah a hawsan rih bawk si.

Pu Buta chuan a chenna in tereuhte chheh vela, Pathian thilsiam, tlangtin mualtin thingtin par zawng te, va tinreng kawplai Di nena lenlai chente a han thlir kual vel chuan a rilru chu a kalding ta hle mai a, a thil thlir lai, nungchate nun chu a awt ta tlat mai a, siamtu ruat ang a, lungawi tak leh thlamuang leh hlim tak mai a, an awm thei bikte, chantawka an lungawi hliah hliah mai bik te, mihringte anga hmasawn tum reng renga an phili buai ve miah lo te chu a awtin chutiang taka nun nuam leh hlimawm leh hahdam thlak chu hringnun hi ni ve thei se a ti rilru ta em em mai a, thingtin parte, an awmdan tur leh an nihdan phung tura Pathian rorel sak dante chu a awt rilru ta em em a, hmatiang sawn tum reng renga mihring nun hahthlak leh hmanhlel chu hrehawm a ti ru thut ni ngei tur a ni, he hla mawi tak mai 'Ka nuam ve e' tih hi a phuah chhuak ta hlawl mai a ni.

Mizo hmeichhe zaithiam, hla phuahtu ropui Vankhama fanu, Mizo hmeichhiaah chuan pianphungah pawh a hleitling ber pawl tling phak, pian chhuah pui sakhmelah pawh mipui chunglam, 1st January 1955 kuma khawvel eng rawn hmu a, 7th May 2010-a boral ta, Vanlalruati khan 1978-ah 'Ka nuam ve e' tih hla hi All India Radio, Aizawl Station-ah a thun a, Guiterist ropui leh he hla phuahtu Pu Buta'n perhkhuang a han perhsak nghe nghe a ni.

Mipa aw leh hmeichhe aw mawi dan chu in ang hek lo le, hetih hunlai taka radio artist lar leh huhang ngah ber pawl Vanlalruati'n a han sak meuh chuan a lo lar nasa lehzualin, a lar dan pawh a nghet lehzual ta sauh tiin sawi ila a dik khawp ang.

Kum 1985-ah Vanlalruati vek hian United State-ah, A u Vanhlupuii nen zuk kalin Rock Ville, Washington khawpuia, an țhianpa musician leh recording studio neitu Christopher Biondo-a recording studio-ah audio album an zuk buatsaih dun a, thla hnih chhung zet hun an zu hmang nghe nghe a ni. Pi Vanhlupuii pawhin 'I hun ti thianghlim la' tih audio album a zuk puitlin ve bawk a ni.

Recording studio-a sessional musician-te meuh pawhin he hla thlûk hi chu mawi an tiin rimawi han rem vel te pawh nuam an tih hle thu Pi Vanhlupuii chuan a sawi a, an țhianpa, recording studio neitu, Christopher Biondo-a phei chuan, a hla thu sapțawnga lehlin a, zaithiam lar Tina Turner te hnena zawrh a rawt hial thu sawiin Pi Vanhlupuii chuan chutiang tihlawhtling tura hun an neih tam tawk loh thu a sawi lang tel bawk.
 
Hringnun hi a hahthlak zawnga chhut chuan thawpik thlak tak hi a ni ve reng a, rual el reng renga kan khawsak dan te, hmasawn tum reng renga kan hmanhlel maite hian hahchawl thei lo vin min siam a, siamtu Pathianin a tir ațanga a ruat ang a, phun nawi hauh lo va tun thlenga mihringte kianga cheng chho ve reng nungchate nundan phung nuam tak mai hi chu an thikawm țhin khawp mai. Aw le, a hmawr bawk nan Buta hla ropui 'Ka nuam ve e' tih hla chu i han hmang nghe nghe teh ang. 

Phuahtu: Lalbuta
Satu: Vanlalruati, Daduhi, T Melody.

Comments

Popular posts from this blog

KAWLTUCHAWI HLA SAWI FIAHNA

LALṬANPUIA TOCHHAWNG CHANCHIN TLANGPUI - Rohmingthanga Ralte

RÛN MAWI LEH A PHUAHTU VALZOTE CHANCHIN TLANGPUI SAWI ZAUNA - Rohmingthanga Ralte